Wetenschappers luiden de noodklok over het klimaat. We zijn al te laat gestart met maatregelen. Nederland bungelt onderaan in de EU. Zeker moeten we daken ook gebruiken (als de dakeigenaar dat ook wil).

Helaas is het oppervlak aan daken in ons land niet voldoende om aan de gehele energievraag te voldoen. Daarbij komt nog dat niet alle burgers de investering kunnen doen in zonnepanelen op hun eigen dak. Ook in de provincie Limburg, gemeente Beek zullen grondprojecten bij moeten springen om aan de energievoorziening van de inwoners de voldoen en de lucht vrij te houden van vervuilende stoffen. De gemeente heeft een berekening gemaakt waaruit geconcludeerd wordt dat, zelfs als alle daken in de gemeente bedekt zouden worden met zonnepanelen er nog een tekort is van zo’n 190.000 panelen om aan de energietransitie te voldoen. Dit betekent dus dat er binnen de gemeente gepaste locaties gevonden moeten worden om deze panelen te plaatsen.

Ook is zonne-energie van het land vaak sneller, efficiënter en goedkoper dan de arbeidsintensieve installatie op relatieve kleine daken, die lang niet allen geschikt zijn.

Het gehele rapport Klimaat- en energiebeleidsplan van de gemeente Beek kunt u hier terug vinden.

1 ha panelen is ca. 1 MWp en produceert ca. 900-950 MWh groene stroom per jaar; dit is voldoende voor ca. 250-300 huishoudens. Let op: een huishouden verbruikt naast stroom een factor 4x meer aardgas en ook nog benzine/diesel. Daarboven verbruiken alle bedrijven weer 2x zoveel energie als alle huishoudens samen.

Het zonneveld hier zal dus voldoende groene stroom produceren voor ca. 3.500 huishoudens. Met het huidige totale aantal huishoudens van 7.304 in deze gemeente, kan nu dus 47,9% van de gemeentelijke huishoudens voorzien worden van groene stroom. Echter zijn hierbij niet de bedrijven meegeteld welke een uiteraard een groter aandeel hebben in stroomverbruik.

1 ha zonnepanelen produceert 6-7 x zoveel energie als 1 ha landbouwgewassen.

Onder en tussen de panelen (de afstand tussen rijen is 150 - 200 cm) kunnen planten gewoon groeien. Zeker als daarvoor schaduw minnende soorten en rassen worden gebruikt.

De Landbouwuniversiteit Wageningen en energiebedrijf Energie doen al het nodige onderzoek in de praktijk naar de combinatie gewassenteelt en zonnestroomproductie.

1 ha zonnepanelen produceert 6-7 x zoveel energie als 1 ha landbouwgewassen. Deze stroom kan speciale LED-lampen voeden, waarmee weer heel gericht specifiek geschikte gewassen kunnen groeien, bv. onder de panelen in meerdere lagen of in speciaal geconditioneerde ruimtes/kassen (vertical farming). Per saldo neemt hierdoor de opbrengst aan voedsel per ha toe.

Minder high-tech is schapen tussen de panelen, die het terrein onderhouden en wol en vlees produceren.

Afhankelijk van het animo zou participatie in het project mogelijk gemaakt kunnen worden. Normalerwijze gebeurd dit door middel van een energie coöperatie, deze is er in Beek genaamde De Beekse Energiecoöperatie. Familie Roebroek heeft al een dakproject onder gebracht bij deze coöperatie waar u aan deel kunt nemen.

De kostprijs om 1 kWh groene stroom te produceren is hoger dan de marktprijs, die je krijgt als je de stroom verkoopt. Er is een subsidie nodig (15 jaar SDE+ of postcoderoosregeling) om dit gat te overbruggen, anders zou niemand investeren in groene stroom. Dit komt overigens, omdat in de marktprijs niet alle verborgen vervuilingskosten van fossiele energie zijn inbegrepen; de vervuilers van steenkolen en aardgas centrales hoeven niet te betalen voor de schade (klimaat, fijnstof) die zij veroorzaken!

De benodigde subsidie wordt steeds lager, omdat de kosten van zon (en wind) steeds verder dalen. Democratisch is besloten dat we deze subsidie belangrijk vinden voor de energietransitie en dat elke burger en bedrijf er aan meebetaalt via zijn energierekening.

Als je participeert, ontvang je indirect de (SDE++) subsidie, die het zonneveld krijgt en waarvoor jij belasting hebt betaald, ook weer terug.

Landbouwgrond is vaak al 10-tallen jaren intensief in gebruik via monocultures in een gangbaar systeem met veel (kunst)mest en chemische middelen en jaarlijkse grondkering. Het bodemleven is verzwakt.

De plaatsing van de panelen geeft de bodem rust. Een kruidenrijk grasland met schaduw minnende soorten onder en tussen de panelen creëert een nieuw evenwicht in de bodem en een actief bodemleven. Er is veel ruimte tussen de rijen (3,2 meter) waar planten kunnen groeien en bloeien (belangrijk voor insecten). Door de juiste soorten te gebruiken kan er zelfs extra koolstof (CO²) worden opgeslagen in de bodem.

Via de achterzijde en zijkanten van de panelen en de draaiende zon komt voldoende licht onder de panelen voor planten om te groeien en bloeien. De panelen geven de nodige bescherming tegen de steeds hetere zomers en felle zon (ook minder verdamping van kostbaar water). Tussen de panelen zitten open spleten waardoor de regen de bodem kan bereiken en ook het vanaf de panelen stromende water bereikt de bodem.

De gemeente geeft een tijdelijke vergunning voor maximaal 25 jaar. Als we over 25 jaar voldoende duurzame stroom op een andere wijze produceren, wordt de vergunning niet verlengd en het zonneveld geheel afgebroken en alles in oorspronkelijk staat terug gebracht. De 20% extra natuur blijft wel bestaan. De grond kan direct weer als landbouwgrond worden gebruikt, want de bestemming blijft al die tijd agrarisch.

Meer over het circulaire process van het verwerken van zonnepanelen kunt u hier lezen.

Modules zijn gemaakt van verschillende materialen en rusten op een constructie van staal of zijn bevestigd aan plastic ballastbakken. Het zonnepaneel zelf bestaat voor 90% uit glas en aluminium. Hierin zijn cellen verwerkt die licht omzetten naar stroom, welke worden gemaakt van silicium (gebakken zand).

De energie wordt verkocht aan een energieleverancier welke deze weer verkoopt aan de eindconsument. Hiervoor ontvangt de energieleverancier groencertificaten voor het inkopen van groene stroom. Deze zaken zijn administratief en spelen zich achter de schermen af. In werkelijkheid zal de stroom altijd zijn kortste weg zoeken op het net naar waar deze gevraagd wordt. Dat betekend dat de stroom dus altijd lokaal gebruikt zal worden. Er is hier geen sprake van energieopslag en het is via levering aan het net niet mogelijk om zelf te bepalen waar de stroom naartoe gaat. U als consument kiest ervoor om groene stroom af te nemen, is dit bij dezelfde leverancier dan is de cirkel rond en heeft u dus direct recht op de een stukje groen opgewekte energie mogelijk afkomstig van dit park.

Om de panelen schoon te houden zal er een periodieke schoonmaak en onderhoudsbeurt plaatsvinden. De opbrengst van de panelen is het best wanneer de zonnepanelen schoon zijn. Ander onderhoud zoals het maaien van het gras en het bijwerken van de hagen zijn ook belangrijk. Ook is het mogelijk om schapen het onderhoud van het gras te laten verzorgen.

Vanuit veiligheid (spelende kinderen en grotere dieren) is een hek wenselijk (max. 2 m hoog). Verzekeraars eisen dit ook vanwege preventie van vandalisme en diefstal. Het streven is om het hek via begroeiing te onttrekken aan het zicht en dat kleinere dieren er door of onderlangs kunnen. Ideeën zijn welkom!

Zonnepanelen zelf maken geen geluid; de omvormers en transformatoren wel een beetje (lichte brom) als de zon schijnt. Er is gekozen voor decentrale, kleine omvormers zoals die ook in huizen worden gebruikt, die geen hoorbaar geluid produceren. Deze plaatsen we zodanig in het park dat woningen er geen last van hebben. Zodra het donker is, is er helemaal geen geluid.

Het gelijkspannings gedeelte heeft geen magnetisch veld, dat is natuurkundig onmogelijk. Magnetische velden ontstaan enkel waar sprake is van wisselspanning. Dit is het geval bij de omvormers. Het magnetisch veld hiervan is, om het voor u in perspectief te zetten, vele malen minder dan een magnetron. Bij een magnetron of inductieplaat dient energie/warmte vrij te komen. Dit is bij een transformator juist niet de bedoeling, alle energie dient binnen de transformator te blijven. Verder hebben de aanwezigheid van hoogspanningskabels en weersomstandigheden zoals onweer geen invloed hierop.

Het doel van zonnepanelen is juist om zoveel mogelijk licht te absorberen en om te zetten in stroom en zo weinig mogelijk te weerkaatsen (hiervoor worden speciale coatings gebruikt). De weerkaatsing die wel plaatsvindt is puur diffuus licht (geen bundel). Omdat er al veel licht is overdag, is het effect van dit ‘extra’ diffuus licht verwaarloosbaar, zeker omdat de afstand tot woningen minimaal 10-tallen meters is.

Daarnaast hangt het effect af van de oriëntatie van de zonnepanelen: alleen rijtjes op het zuiden of oost-west (dakjes panelen (/ \)) en de hellingshoek (10 tot 30 graden).